Wypadki komunikacyjne to nie tylko stłuczki i połamane kości. Jednym z najpoważniejszych, a zarazem najbardziej niedocenianych urazów jest pęknięcie śledziony – narządu wyjątkowo kruchego i podatnego na uszkodzenia. W większości przypadków jedynym ratunkiem jest jej chirurgiczne usunięcie, co ma trwałe konsekwencje dla zdrowia poszkodowanego.

Z praktyki naszej Kancelarii wiemy, że osoby, które straciły śledzionę w wyniku wypadku, często nie mają świadomości, na jaką wysokość zadośćuczynienia mogą realnie liczyć. Ubezpieczyciele z kolei – jak to w ich zwyczaju – próbują zaniżać wypłaty, licząc na niewiedzę poszkodowanych.

Dziś wyjaśnimy, jakie są konsekwencje utraty śledziony, od czego zależy wysokość zadośćuczynienia i jakie kwoty zasądzają polskie sądy.

Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.

Spis treści

1. Dlaczego śledziona jest tak podatna na uszkodzenia?
2. Objawy i leczenie pękniętej śledziony
3. Konsekwencje życia bez śledziony
4. Od czego zależy wysokość zadośćuczynienia?
5. Ile zasądzają polskie sądy? Przegląd orzeczeń
6. Praktyczne wskazówki dla poszkodowanych
7. FAQ

Dlaczego śledziona jest tak podatna na uszkodzenia?

Śledziona to niewielki narząd położony w lewym podżebrzu, który pełni kluczową rolę w układzie odpornościowym organizmu. Problem w tym, że jest wyjątkowo krucha i mało odporna na urazy.

Najczęstsze przyczyny uszkodzenia śledziony

Po urazach głowy, urazy jamy brzusznej – w tym właśnie pęknięcie śledziony – to najczęstsza konsekwencja wypadków komunikacyjnych. Tuż za śledzioną w statystykach znajduje się wątroba, ale to właśnie śledziona pęka najczęściej ze względu na swoją delikatną strukturę.

Klasyczny scenariusz wygląda tak:

• Silne uderzenie w lewy bok brzucha podczas wypadku samochodowego
• Upadek na zlodowaconym chodniku zimą (szczególnie u osób starszych)
• Uderzenie kierownicą lub pasem bezpieczeństwa w kolizji

Objawy i leczenie pękniętej śledziony

Jak rozpoznać pęknięcie śledziony?

Typowe objawy to:

• Ostry ból w lewym podżebrzu, często promieniujący do lewego barku
• Rozlany ból brzucha i tkliwość przy dotykaniu
• Objawy wstrząsu: przyspieszony oddech, szybki puls, lęk, niepokój
• Bladość skóry, zimne poty
• W ciężkich przypadkach – utrata przytomności

Leczenie

W przypadku ciężkiego urazu śledziony u osoby dorosłej najczęstszą metodą leczenia jest jej całkowite usunięcie (splenektomia). Zabieg ten wykonuje chirurg, najczęściej w trybie pilnym, gdyż pęknięta śledziona powoduje krwotok do jamy brzusznej, który może zagrażać życiu.

Z doświadczenia naszej Kancelarii wiemy, że operacja to dopiero początek drogi poszkodowanego. Przed nim długa rekonwalescencja i życie z trwałymi ograniczeniami.

Konsekwencje życia bez śledziony

Trwały wpływ na organizm

Utrata śledziony to nieodwracalna zmiana w organizmie, która ma poważne konsekwencje na przyszłość:

1. Obniżona odporność na infekcje

Śledziona odgrywa kluczową rolę w walce z bakteriami. Jej brak oznacza, że poszkodowany jest znacznie bardziej podatny na infekcje, szczególnie te o ciężkim przebiegu.

Praktyczna konsekwencja: Przy każdej cięższej infekcji z gorączką konieczne jest prewencyjne stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania.

2. Ograniczenia fizyczne

Osoby po usunięciu śledziony muszą unikać intensywnego wysiłku fizycznego. Koniec z:

• Sportem wyczynowym
• Pracą fizyczną wymagającą dużego wysiłku
• Niektórymi hobby (np. boks, wspinaczka, ciężka praca w ogrodzie)

3. Trwały uszczerbek na zdrowiu

Według Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 kwietnia 2013 r., uszczerbek na zdrowiu po utracie śledziony wynosi:

• 15% – przy utracie śledziony bez większych zmian w obrazie krwi
• 30% – przy utracie śledziony ze zmianami w obrazie krwi lub zrostami otrzewnowymi

Od czego zależy wysokość zadośćuczynienia?

To pytanie słyszymy najczęściej. I odpowiedź brzmi: to zależy od wielu okoliczności.

Kluczowe kryteria

1. Wiek poszkodowanego

Młoda osoba, która ma przed sobą dziesiątki lat życia z obniżoną odpornością i ograniczeniami fizycznymi, otrzyma znacznie wyższe zadośćuczynienie niż osoba starsza.

2. Przebieg leczenia

• Ile czasu poszkodowany spędził w szpitalu?
• Czy był unieruchomiony i przez jak długo?
• Jak długo wymagał pomocy osób trzecich przy podstawowych czynnościach?
• Czy wystąpiły powikłania (np. zakażenia, odleżyny, zapalenie dróg moczowych)?

3. Inne obrażenia towarzyszące

Rzadko zdarza się, aby pęknięcie śledziony było jedynym urazem. Najczęściej towarzyszą mu:

• Złamania kości (np. miednicy, żeber, kończyn)
• Urazy głowy (wstrząśnienie mózgu)
• Uszkodzenia innych narządów wewnętrznych
• Stłuczenia klatki piersiowej

Im więcej obrażeń, tym wyższe zadośćuczynienie.

4. Wpływ na życie zawodowe

• Czy poszkodowany może wrócić do dotychczasowej pracy?
• Czy stracił możliwość wykonywania pracy fizycznej?
• Jak długo był niezdolny do pracy?

5. Konsekwencje psychiczne

Wypadek komunikacyjny, operacja, długie leczenie – to wszystko wywołuje traumę psychiczną:

• Lęk przed jazdą samochodem
• Depresja, zaburzenia snu
• Poczucie niższej wartości (szpecące blizny po operacji)
• W najcięższych przypadkach – zespół stresu pourazowego (PTSD)

Ile zasądzają polskie sądy? Przegląd orzeczeń

Najlepszym sposobem na zrozumienie, jakiej kwoty możesz oczekiwać, jest przegląd rzeczywistych wyroków.

Sprawa I: 30 000 zł za utratę śledziony i złamanie barku

Sąd Okręgowy w Poznaniu, Ośrodek Zamiejscowy w Lesznie, wyrok z 8 marca 2017 r., sygn. akt XIII C 999/14/2

Stan faktyczny:

• 26-letni mężczyzna doznał w wypadku pęknięcia śledziony z krwotokiem do jamy brzusznej, ran ciętych głowy i złamania szyjki kości ramiennej lewej
• Przeszedł zabieg usunięcia śledziony
• Po wypisaniu ze szpitala przez 4-6 tygodni wymagał opieki przez 3-4 godziny dziennie, a przez kolejne 1-2 miesiące przez 1-2 godziny
• Trwały uszczerbek: 20% (15% śledziona + 5% złamanie barku)
• Dodatkowy uszczerbek psychiczny: 10% (zespół stresu pourazowego, który rozwinął się w trwałą zmianę osobowości)
• Przed wypadkiem był wysportowany, wesoły i towarzyski – po wypadku stał się mniej samodzielny, bardziej nerwowy, wybuchowy i zamknięty w sobie
• Musiał zrezygnować z pracy na siłowni i pomocy rodzicom w gospodarstwie
• Do dziś odczuwa okresowe dolegliwości bólowe w okolicy lewego barku i brzucha
• Pozostała długa blizna na brzuchu (ok. 30 cm), przez co czuje się skrępowany latem

Zasądzona kwota (po uwzględnieniu 50% przyczynienia się poszkodowanego): 30 000 zł

Komentarz: Sąd uwzględnił młody wiek poszkodowanego i fakt, że nigdy nie wróci do pełnej sprawności. Szczególnie istotny był rozległy uszczerbek psychiczny – powód wymaga psychoterapii i farmakoterapii, a powrót do stanu sprzed wypadku jest z dużym prawdopodobieństwem niemożliwy.

Uwaga: Kwota została obniżona o połowę ze względu na to, że poszkodowany wsiadł do samochodu z nietrzeźwym kierowcą, co uznano za 50% współprzyczynienie się do szkody.

---

Sprawa II: 100 000 zł za utratę śledziony i złamanie miednicy u młodej kobiety

Sąd Apelacyjny w Lublinie, wyrok z 5 czerwca 2014 r., sygn. akt I ACa 145/14

Stan faktyczny:

• Młoda kobieta (uczennica liceum) doznała w wypadku urazu brzucha z krwotokiem do jamy otrzewnej oraz złamania obu gałęzi kości łonowych
• Śledzionę usunięto następnego dnia po wypadku
• Przez około dwa miesiące poruszała się przy pomocy lasek łokciowych
• Wymagała pomocy przez około trzy miesiące od wypadku
• Trwały uszczerbek: nieznany (nie podano w orzeczeniu), ale z uwagi na młody wiek i charakter obrażeń uznano za istotny
• Utrata śledziony wpływa na odporność – przy cięższych infekcjach wymaga prewencyjnego stosowania antybiotyków
• Po operacji pozostała jej widoczna blizna na brzuchu, którą widać w stroju kąpielowym
• Przed wypadkiem uczyła się w liceum o profilu policyjno-sportowym – po wypadku musiała zmienić szkołę na liceum ogólnokształcące i przestała uprawiać sport
• Obecnie odczuwa dolegliwości bólowe po dłuższym siedzeniu i ma problemy z wykonywaniem czynności pielęgnacyjnych przy dziecku

Zasądzona kwota (łącznie z wcześniejszą wypłatą): 100 000 zł

Komentarz: Sąd podkreślił bardzo młody wiek poszkodowanej (uczennica liceum) i fakt, że uraz przekreślił jej plany zawodowe (kariera policyjna wymaga pełnej sprawności fizycznej). Dodatkowo uwzględniono, że nigdy nie odzyska pełnej sprawności, a utrata śledziony ma trwały wpływ na jej zdrowie.

---

Sprawa III: 75 000 zł za utratę śledziony i liczne złamania

Sąd Apelacyjny w Łodzi, wyrok z 28 marca 2014 r., sygn. akt I ACa 1279/13

Stan faktyczny:

• Kobieta doznała w wypadku urazu głowy z wstrząśnieniem mózgu, urazu twarzoczaszki, urazu kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego oraz urazu brzucha
• Usunięto jej śledzionę z powodu podejrzenia pourazowego krwiaka (ostatecznie okazało się, że była to torbiel prawdziwa, a nie rzekoma)
• Trwały uszczerbek: 18% (10% subiektywny zespół pourazowy + 8% pourazowy zespół bólowy lędźwiowo-krzyżowy) plus dodatkowe 15% z powodu utraty śledziony
• Przez kilka tygodni miała trudności z samoobsługą
• Przez okres 3 miesięcy wymagała opieki osób trzecich w wymiarze 2 godzin dziennie
• Po wypadku była niezdolna do pracy – przebywała na zwolnieniu lekarskim, następnie na świadczeniu rehabilitacyjnym (łącznie około 2 lata)
• Cierpienia fizyczne były znaczne w pierwszych 2 miesiącach, później stopniowo malały, ale bóle krzyża utrzymują się nadal
• Rozwinął się u niej wtórny, subiektywny zespół pourazowy wymagający leczenia psychiatrycznego

Zasądzona kwota (łącznie z wcześniejszą wypłatą): 75 000 zł

Komentarz: Mimo że utrata śledziony miała w tej sprawie pośredni związek z wypadkiem (zabieg wykonano z ostrożności, podejrzewając krwiak), sąd uznał, że wypadek sprowokował operację. Uwzględniono też liczne inne urazy i długą niezdolność do pracy.

---

Sprawa IV: 34 000 zł za utratę śledziony (w ramach większego odszkodowania)

Sąd Okręgowy w Poznaniu, wyrok z 27 lutego 2014 r., sygn. akt I C 1328/13

Stan faktyczny:

• Kobieta doznała w wypadku urazu głowy, stłuczenia klatki piersiowej, złamania lewej kości łokciowej z przemieszczeniem, pęknięcia śledziony z krwotokiem do jamy otrzewnej (konieczność usunięcia)
• Trwały uszczerbek: 35% (uwzględniający utratę śledziony, złamanie łokcia i szpecące blizny)
• Po wypadku przez kilka dni przebywała w szpitalu, następnie przez 6 miesięcy korzystała ze zwolnienia lekarskiego, a potem z zasiłku rehabilitacyjnego
• Niezdolność do pracy trwała około 2 lat
• Powstałe na jej ciele blizny w okolicy brzucha (po operacji), łokcia, głowy i klatki piersiowej – trwały uszczerbek estetyczny: 33%

Zasądzona kwota tylko za zadośćuczynienie za utratę śledziony i inne urazy: 34 000 zł (w ramach większego odszkodowania obejmującego również zwrot kosztów leczenia)

Komentarz: W tej sprawie ubezpieczyciel dobrowolnie wypłacił poszkodowanej to zadośćuczynienie już w toku postępowania likwidacyjnego. Sąd uznał je za adekwatne do rozmiaru krzywdy, biorąc pod uwagę wielomiejscowe obrażenia i długi okres niezdolności do pracy.

---

Praktyczne wskazówki dla poszkodowanych

1. Zbieraj pełną dokumentację medyczną

• Karty informacyjne ze szpitala (szczególnie z zabiegu operacyjnego)
• Opisy badań (USG, TK, badania krwi pokazujące zmiany w jej obrazie)
• Dokumentacja pooperacyjna (protokół z zabiegu usunięcia śledziony)
• Zwolnienia lekarskie i zaświadczenia o niezdolności do pracy
• Skierowania na rehabilitację i dokumentacja z jej przebiegu

2. Udokumentuj wszystkie koszty

Poza zadośćuczynieniem przysługuje ci odszkodowanie za:

• Wizyty u specjalistów (chirurg, gastroenterolog)
• Leki (w tym antybiotyki stosowane prewencyjnie przy infekcjach)
• Prywatną rehabilitację (jeśli NFZ ma kolejki)
• Badania kontrolne (badania krwi, USG brzucha)
• Koszty dojazdów do szpitala/lekarzy

3. Nie akceptuj pierwszej propozycji ubezpieczyciela

W praktyce ubezpieczyciele często oferują symboliczne kwoty (np. 2 800 zł w sprawie XIII C 999/14/2, gdzie sąd ostatecznie zasądził 30 000 zł). Jeśli propozycja jest rażąco niska – odrzuć ją i skonsultuj się z prawnikiem.

4. Zbieraj dowody na konsekwencje utraty śledziony

• Zaświadczenia lekarskie o konieczności prewencyjnego stosowania antybiotyków
• Dokumentacja z leczenia infekcji po utracie śledziony
• Zeznania świadków (rodzina, przyjaciele) o tym, jak często chorujesz
• Ograniczenia w pracy i hobby – udokumentuj, czego już nie możesz robić

5. Pamiętaj o konsekwencjach psychicznych

Wypadek, operacja, długie leczenie – to wszystko wywołuje traumę. Jeśli doświadczasz:

• Lęku przed jazdą samochodem
• Problemów ze snem, depresji
• Obniżonej samooceny (blizny, ograniczenia fizyczne)

Zgłoś się do psychologa lub psychiatry i dokumentuj terapię. Sądy uwzględniają uszczerbek psychiczny przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia.

Najważniejsze zasady

✅ Utrata śledziony to trwała zmiana w organizmie z poważnymi konsekwencjami
✅ Wysokość zadośćuczynienia zależy od wieku, towarzyszących obrażeń i wpływu na życie zawodowe
✅ Polskie sądy zasądzają od kilkudziesięciu do ponad 100 tysięcy złotych
✅ Młode osoby z licznymi obrażeniami otrzymują najwyższe kwoty
✅ Nie akceptuj pierwszej propozycji ubezpieczyciela – zazwyczaj jest zaniżona

FAQ

Ile wynosi zadośćuczynienie za utratę śledziony?

To bardzo indywidualna kwestia. Polskie sądy zasądzają od około 30 000 zł (przy niewielkich towarzyszących obrażeniach) do nawet 100 000 zł (w przypadku młodych osób z licznymi obrażeniami i długą niezdolnością do pracy). Średnio można mówić o kwotach 50 000 – 80 000 zł.

Czy utrata śledziony to trwała niepełnosprawność?

Formalnie utrata śledziony daje 15-30% trwałego uszczerbku na zdrowiu, co nie przekłada się automatycznie na orzeczenie o niepełnosprawności. Jednak obniżona odporność na infekcje i konieczność unikania intensywnego wysiłku to realne, trwałe ograniczenia.

Co zrobić, jeśli ubezpieczyciel zaproponował mi 5 000 zł za utratę śledziony?

Odrzuć propozycję i skonsultuj się z prawnikiem. To klasyczny przykład zaniżonej oferty. Realne zadośćuczynienie za utratę śledziony to dziesiątki tysięcy złotych, szczególnie jeśli jesteś osobą młodą lub towarzyszyły ci inne obrażenia.

Czy mogę dostać więcej, jeśli oprócz śledziony złamałem inne kości?

Tak. Im więcej obrażeń, tym wyższe zadośćuczynienie. W sprawie I ACa 145/14 poszkodowana otrzymała 100 000 zł właśnie dlatego, że oprócz utraty śledziony doznała złamania miednicy. Każde dodatkowe obrażenie zwiększa rozmiar krzywdy i wysokość zadośćuczynienia.

Ile trwa sprawa sądowa o zadośćuczynienie?

Zazwyczaj od roku do dwóch lat, w zależności od obciążenia sądu i konieczności powołania biegłego. Pamiętaj, że odsetki za opóźnienie naliczane są od dnia, w którym ubezpieczyciel powinien był wypłacić odszkodowanie (30 dni od zgłoszenia szkody).

---

Disclaimer: Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Każda sprawa odszkodowawcza jest indywidualna, dlatego zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.

Zapraszam do Kancelarii Prawnik od Odszkodowań:
Radca prawny Bartosz Paweł Kowalak, adwokat Michalina Koligot
ul. Mickiewicza 18a/3, 60-834 Poznań
tel. +48 61 2224963
e-mail: kancelaria@prawnikododszkodowan.pl
www: https://prawnikododszkodowan.pl/

---

Bartosz Kowalak – radca prawny, wspólnik w KOWALAK JĘDRZEJEWSKA KONRADY I PARTNERZY ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI. Od lat zajmuję się prawem odszkodowawczym z pasją. Więcej o mojej praktyce znajdziecie na www.prawnikpoznanski.pl oraz www.blogoodszkodowaniach.pl.