Tak, możesz. Odszkodowanie należy się za sam fakt uszkodzenia pojazdu – nie musisz go naprawiać. To Twoje pieniądze i masz pełne prawo zadecydować, co z nimi zrobisz. Możesz przeznaczyć je na naprawę, odłożyć na przyszłość, wydać na coś innego – lub jeździć uszkodzonym autem, jeśli nadal jest sprawne technicznie.

Spis treści

1. Dlaczego nie musisz naprawiać auta?
2. Podstawa prawna – czym jest odszkodowanie?
3. Kiedy ma sens rezygnacja z naprawy?
4. Czy ubezpieczyciel może uzależnić wypłatę od naprawy?
5. Co z wypłatą „na konto warsztatu”?
6. Praktyczne przykłady – kiedy warto zrezygnować z naprawy

Dlaczego nie musisz naprawiać auta?

Odszkodowanie to rekompensata za szkodę, jaką poniosłeś w wyniku wypadku. Szkoda powstaje w momencie uszkodzenia pojazdu – niezależnie od tego, czy zdecydujesz się go naprawić, czy nie. Odszkodowanie należy się za samą szkodę, a nie za wydatki na naprawę.

Kluczowe zasady:

• Odszkodowanie to Twoje pieniądze – możesz je przeznaczyć na co chcesz.
• Ubezpieczyciel nie może narzucić naprawy ani kontrolować, co zrobisz z wypłaconymi środkami.
• Nie musisz wykazywać, że naprawiłeś auto – to nie jest warunek wypłaty odszkodowania.

Podstawa prawna – czym jest odszkodowanie?

Zgodnie z art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego:

Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Szkoda to obiektywny uszczerbek w Twoim majątku – w tym przypadku utrata wartości pojazdu lub konieczność poniesienia kosztów naprawy. Wysokość odszkodowania ustala się na podstawie kosztów przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku – według cen rynkowych, stawek warsztatowych, części zamiennych.

Ważne: szkoda powstaje w momencie uszkodzenia, a nie naprawy

Nie ma znaczenia, czy faktycznie naprawisz auto, ile na to wydasz, czy w ogóle zdecydujesz się na naprawę. Szkoda już powstała – Twój samochód stracił na wartości lub wymaga nakładów finansowych, by wrócił do poprzedniego stanu.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał, że:

• Poszkodowany ma pełną swobodę w dysponowaniu odszkodowaniem.
• Ubezpieczyciel nie może uzależniać wypłaty od faktycznej naprawy – chyba że strony tak uzgodniły (np. wypłata „na konto warsztatu”).
• Brak naprawy nie zmniejsza wysokości odszkodowania – szkoda to obiektywny uszczerbek, niezależny od dalszych działań poszkodowanego.

Kiedy ma sens rezygnacja z naprawy?

✅ Sytuacje, gdy warto nie naprawiać auta:

1. Szkody kosmetyczne – auto nadal jeździ

Jeśli uszkodzenia są niewielkie (np. zadrapany zderzak, wgnieciony błotnik), a auto jest w pełni sprawne technicznie, możesz po prostu z nim jeździć. Odszkodowanie możesz przeznaczyć na inne cele.

Przykład: Otrzymałeś 2000 zł odszkodowania za zarysowany lakier i wgniecenie w drzwiach. Auto jeździ bez problemu, więc rezygnujesz z naprawy i wykorzystujesz pieniądze na spłatę kredytu.

2. Stare auto – naprawa się nie opłaca

Jeśli Twój samochód ma kilkanaście lat i niewielką wartość rynkową, naprawa może nie mieć sensu ekonomicznego. Lepiej otrzymać odszkodowanie i odłożyć je na zakup nowszego pojazdu.

Przykład: Twoje 15-letnie auto warte 5000 zł wymaga naprawy za 3000 zł. Rezygnujesz z naprawy, otrzymujesz odszkodowanie i dokładasz do niego, kupując lepszy samochód.

3. Planujesz sprzedać lub złomować auto

Jeśli i tak zamierzasz się pozbyć pojazdu (np. sprzedać na części, złomować), naprawa jest bezcelowa. Otrzymane odszkodowanie możesz przeznaczyć na zakup nowego auta.

Przykład: Po wypadku samochód wymaga naprawy za 4000 zł, ale planujesz go sprzedać za 3000 zł „na części”. Rezygnujesz z naprawy, otrzymujesz odszkodowanie i dokładasz do zakupu innego pojazdu.

4. Potrzebujesz gotówki na inne cele

Czasem pilniejsze potrzeby (np. spłata zobowiązań, leczenie, nieoczekiwane wydatki) sprawiają, że rezygnujesz z naprawy i wykorzystujesz odszkodowanie na coś innego.

Przykład: Otrzymałeś 5000 zł odszkodowania, ale pilnie potrzebujesz pieniędzy na leczenie. Rezygnujesz z naprawy auta i przeznaczasz środki na opiekę medyczną.

❌ Sytuacje, gdy lepiej naprawić auto:

1. Uszkodzenia wpływają na bezpieczeństwo – np. uszkodzone światła, hamulce, układ kierowniczy. Jazda takim autem jest niebezpieczna i nielegalna.
2. Auto nie przejdzie przeglądu technicznego – jeśli uszkodzenia uniemożliwiają rejestrację, musisz je naprawić, by legalnie jeździć.
3. Planujesz długo użytkować pojazd – jeśli zamierzasz jeździć tym autem przez kolejne lata, warto zadbać o jego stan techniczny i estetyczny.
4. Auto jest objęte gwarancją – brak naprawy uszkodzeń może skutkować utratą gwarancji.

Czy ubezpieczyciel może uzależnić wypłatę od naprawy?

Nie, co do zasady nie może. Ubezpieczyciel jest zobowiązany wypłacić odszkodowanie za sam fakt powstania szkody – niezależnie od tego, czy zdecydujesz się ją naprawić.

Wyjątek: wypłata „na konto warsztatu”

Jedyna sytuacja, w której ubezpieczyciel może uzależnić wypłatę od naprawy, to gdy sam wyraziłeś na to zgodę – np. zgodziłeś się na wypłatę odszkodowania bezpośrednio na konto warsztatu (tzw. „płatność warsztatu”).

W takim przypadku:

• Pieniądze trafiają bezpośrednio do warsztatu, który wykonał naprawę.
• Ty nie otrzymujesz fizycznie odszkodowania na swoje konto.
• Jeśli zrezygnujesz z naprawy, ubezpieczyciel może odmówić wypłaty (bo nie ma podstawy do przekazania środków).

Wniosek: Jeśli chcesz mieć pełną swobodę w dysponowaniu odszkodowaniem (w tym możliwość rezygnacji z naprawy), zawsze wybieraj wypłatę na swoje konto, a nie „na konto warsztatu”.

Co z wypłatą „na konto warsztatu”?

Ubezpieczyciele często proponują wypłatę odszkodowania bezpośrednio na konto warsztatu jako wygodniejsze rozwiązanie dla poszkodowanego. Argumentują to brakiem konieczności „wyłożenia” pieniędzy z własnej kieszeni.

Zalety wypłaty „na konto warsztatu”:

• Nie musisz najpierw zapłacić za naprawę, a potem czekać na zwrot od ubezpieczyciela.
• Warsztat rozlicza się bezpośrednio z ubezpieczycielem.

Wady wypłaty „na konto warsztatu”:

• Tracisz kontrolę nad pieniędzmi – nie możesz zdecydować, że wolisz naprawić taniej albo w ogóle zrezygnować z naprawy.
• Nie możesz zaoszczędzić różnicy – jeśli warsztat naprawiłby taniej, oszczędności trafiają do ubezpieczyciela, a nie do Ciebie.
• Warsztat może być „polecany” przez ubezpieczyciela – co nie zawsze oznacza najlepszą jakość lub najniższe ceny.

Rekomendacja: Jeśli chcesz zachować swobodę (w tym możliwość rezygnacji z naprawy lub naprawy taniej), zawsze wybieraj wypłatę na własne konto.

Najważniejsze wnioski

1. Tak, możesz otrzymać odszkodowanie i nie naprawiać auta – należy się ono za sam fakt szkody, a nie za wydatki na naprawę.
2. Odszkodowanie to Twoje pieniądze – możesz je przeznaczyć na naprawę, odłożyć, lub wydać na inne cele.
3. Ubezpieczyciel nie może uzależnić wypłaty od naprawy – chyba że zgodziłeś się na wypłatę „na konto warsztatu”.
4. Rezygnacja z naprawy ma sens, gdy: uszkodzenia są kosmetyczne, auto jest stare, planujesz je sprzedać, lub potrzebujesz gotówki na inne cele.
5. Zawsze wybieraj wypłatę na własne konto, jeśli chcesz zachować swobodę w dysponowaniu odszkodowaniem.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania

1. Czy mogę otrzymać odszkodowanie i nie naprawiać auta wcale?
Tak. Odszkodowanie należy się za sam fakt szkody – nie musisz go naprawiać.

2. Czy ubezpieczyciel może zmusić mnie do naprawy auta?
Nie. Nie masz obowiązku naprawiania pojazdu – możesz swobodnie dysponować odszkodowaniem.

3. Czy mogę jeździć uszkodzonym autem po otrzymaniu odszkodowania?
Tak, o ile uszkodzenia nie wpływają na bezpieczeństwo i auto spełnia wymogi techniczne (np. przejdzie przegląd).

4. Co z wypłatą „na konto warsztatu” – czy wtedy muszę naprawić auto?
Jeśli zgodziłeś się na wypłatę na konto warsztatu, pieniądze trafiają bezpośrednio do warsztatu po wykonaniu naprawy. W takiej sytuacji nie otrzymasz odszkodowania na swoje konto.

5. Czy ubezpieczyciel może sprawdzić, czy naprawiłem auto?
Nie. Ubezpieczyciel nie ma prawa kontrolować, co zrobiłeś z odszkodowaniem.

6. Co jeśli planuję sprzedać auto – czy nadal otrzymam odszkodowanie?
Tak. Odszkodowanie należy się za szkodę, niezależnie od dalszych planów związanych z pojazdem.

7. Czy mogę przeznaczyć odszkodowanie na zakup nowego auta zamiast naprawy starego?
Tak. Możesz swobodnie dysponować odszkodowaniem – także przeznaczyć je na zakup innego pojazdu.

8. Co jeśli uszkodzenia są poważne i auto nie jeździ – czy nadal mogę nie naprawiać?
Tak, możesz. Możesz np. sprzedać wrak na części lub złomować auto, a odszkodowanie przeznaczyć na zakup innego pojazdu.

---

Disclaimer: Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Każda sprawa odszkodowawcza jest indywidualna, dlatego zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.

Zapraszam do Kancelarii KOWALAK JĘDRZEJEWSKA KONRADY I PARTNERZY ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI:
Radca Prawny Bartosz Kowalak i Zespół Prawników
ul. Mickiewicza 18a/3, 60-834 Poznań
Tel.: +48 61 2224963
E-mail: kancelaria@prawnikpoznanski.pl

www: https://prawnikpoznanski.pl

---

Źródła:

• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 2024 poz. 1061), art. 361 § 2
• Orzecznictwo Sądu Najwyższego dotyczące prawa poszkodowanych do swobodnego dysponowania odszkodowaniem