Złamanie obojczyka to jedna z najczęstszych konsekwencji wypadków komunikacyjnych. Paradoksalnie, do tego urazu dochodzi najczęściej… dzięki pasom bezpieczeństwa. Podczas zderzenia pas powstrzymuje siły działające na ciało kierowcy lub pasażera, chroniąc przed poważniejszymi obrażeniami, a nawet śmiercią. Niestety, intensywność tego oddziaływania sprawia, że niektóre kości – w tym obojczyk – nie wytrzymują i pękają.

Równie często do złamania obojczyka dochodzi zimą, gdy poszkodowany potyka się na oblodzonym chodniku i upada na wyciągniętą rękę. W mojej kancelarii w Poznaniu często reprezentuję osoby po takich urazach, zarówno w sprawach przeciwko ubezpieczycielom, jak i zarządcom dróg.

Disclaimer: Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.

Spis treści

1. Objawy i leczenie złamania obojczyka
2. Ile można otrzymać zadośćuczynienia?
3. Tabela uszczerbków na zdrowiu – złamanie obojczyka
4. Co wpływa na wysokość zadośćuczynienia?
5. Przykłady wyroków sądowych
6. FAQ – najczęściej zadawane pytania

Objawy i leczenie złamania obojczyka

Złamanie obojczyka rozpoznaje się zazwyczaj po następujących objawach:

• Silny ból w okolicy barku
• Obrzęk i krwiak w miejscu urazu
• Problem z podniesieniem i poruszaniem ręką
• Widoczne gołym okiem przemieszczenie kości

Pierwsza pomoc polega na unieruchomieniu kończyny. Leczenie zależy od charakteru złamania – czy doszło do przemieszczenia odłamów kostnych. W prostych przypadkach wystarcza opatrunek gipsowy „ósemkowy” utrzymywany przez 4-6 tygodni. W przypadkach skomplikowanych niezbędna może być operacja – otwarta repozycja i zespolenie śródszpikowe lub płytą metalową.

Ile można otrzymać zadośćuczynienia?

To pytanie, które najczęściej słyszę w kancelarii. Odpowiedź brzmi: to zależy. Dopiero szczegółowa analiza konkretnej sprawy pozwala oszacować możliwe roszczenia. Sąd ustalając zadośćuczynienie musi wziąć pod uwagę całokształt okoliczności towarzyszących powstaniu uszczerbku.

W praktyce zadośćuczynienie za złamanie obojczyka waha się od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych, w zależności od komplikacji i skutków dla życia poszkodowanego.

Tabela uszczerbków na zdrowiu – złamanie obojczyka

Podstawą do oceny trwałego uszczerbku na zdrowiu jest Obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu.

Zgodnie z tabelą zawartą w tym rozporządzeniu, uszczerbek procentowy przy złamaniu obojczyka wynosi:

Obojczyk

100. Wadliwie wygojone złamanie obojczyka – w zależności od stopnia zniekształcenia i ograniczenia ruchów:

• Prawy: 5–25%
• Lewy: 5–20%

101. Staw rzekomy obojczyka ograniczający ruchy kończyny:

• Prawy: 25%
• Lewy: 20%

102. Zwichnięcie stawu obojczykowo-barkowego lub obojczykowo-mostkowego – w zależności od ograniczenia ruchów, upośledzenia zdolności dźwigania i stopnia zniekształcenia:

• Prawy: 5–25%
• Lewy: 5–20%

103. Uszkodzenia obojczyka powikłane przewlekłym zapaleniem kości i obecnością ciał obcych – ocenia się według pozycji 100–102, zwiększając stopień uszczerbku o: 5%

Uwaga: Przy współistniejących powikłaniach neurologicznych należy stosować ocenę według pozycji dotyczących uszkodzeń odpowiednich odcinków kończyny – w zależności od stopnia wypadnięcia funkcji.

Jak widać, uszczerbek stwierdzony przy złamaniu obojczyka może wynosić od kilku do kilkudziesięciu procent. Co ważne – wyższy procentowo uszczerbek dotyczy prawego obojczyka u osób praworęcznych, gdyż ma to większy wpływ na ich codzienne funkcjonowanie.

Co wpływa na wysokość zadośćuczynienia?

Sąd przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia bierze pod uwagę szereg okoliczności:

Wiek poszkodowanego

Młodszy wiek często oznacza wyższe zadośćuczynienie – obrażenia będą towarzyszyły poszkodowanemu przez wiele lat życia.

Charakter wykonywanego zawodu

Złamanie obojczyka ma zupełnie inny wpływ na życie programisty pracującego przy biurku niż na murarza czy sportowca. Jeśli uraz uniemożliwia wykonywanie dotychczasowego zawodu, wysokość zadośćuczynienia znacząco wzrasta.

Powikłania i komplikacje

Kluczowe znaczenie mają:

• Skrócenie obojczyka
• Zmniejszenie zakresu ruchu w stawie barkowym
• Przewlekłe dolegliwości bólowe
• Osłabienie siły kończyny
• Konieczność powtórnych operacji
• Deformacja kosmetyczna

Wpływ na hobby i sport

Jeśli poszkodowany musiał zrezygnować z uprawiania sportu, pływania czy innych aktywności fizycznych, które dawały mu radość – to także podwyższa wysokość zadośćuczynienia.

Czy osoba jest lewo-, czy praworęczna?

Złamanie prawego obojczyka u osoby praworęcznej ma większy wpływ na codzienne funkcjonowanie niż uszkodzenie lewego. Tabela ZUS to uwzględnia.

Przebieg leczenia

Ma znaczenie:

• Sposób leczenia (zachowawcze vs operacyjne)
• Liczba operacji
• Czas noszenia gipsu i ortezy
• Zakres i intensywność rehabilitacji
• Konieczność pomocy osób trzecich

Przykłady wyroków sądowych

Warto przyjrzeć się kilku rzeczywistym orzeczeniom sądów, które pomogą wyrobić sobie zdanie o możliwej wysokości zadośćuczynienia.

Sprawa I – 18.400 zł (łącznie z wcześniejszą wypłatą)

Wyrok: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa, sygn. akt II C 169/10 (2016)

Stan faktyczny: Poszkodowany doznał wieloodłamowego złamania prawego obojczyka, stłuczenia biodra prawego i urazu głowy. Złamany obojczyk unieruchomiono opatrunkiem gipsowym na 6 tygodni. Poszkodowany przeszedł rehabilitację przez miesiąc.

Uszczerbek: 6% (tylko obojczyk, pozostałe obrażenia nie spowodowały uszczerbku).

Uwagi: Złamanie było wadliwie wygojone, obojczyk był zniekształcony, jednak nie ograniczało to ruchomości stawu barkowego. Nie stwierdzono powikłań neurologicznych.

Zasądzono: 18.400 zł łącznie (z wcześniej wypłaconą kwotą)

Sprawa II – 35.000 zł

Wyrok: Sąd Rejonowy w Oławie, sygn. akt VI C 50/13 (2014)

Stan faktyczny: Poszkodowany doznał:

• Stłuczenia głowy
• Stłuczenia i nadwyrężenia kręgosłupa szyjnego
• Złamania obojczyka lewego z przemieszczeniem
• Stłuczenia żeber lewych
• Stłuczenia okolicy biodra, kolana i stawu skokowego lewego

Kręgosłup szyjny stabilizowano kołnierzem typu S., złamany obojczyk zaopatrzono opatrunkiem gipsowym „ósemkowym” utrzymywanym do 13.06.2011 r.

Uszczerbek łączny: 23%, w tym:

• Uraz skrętny kręgosłupa szyjnego i stłuczenie głowy: 5%
• Złamanie obojczyka lewego z przemieszczeniem odłamów z ograniczeniem ruchomości barku lewego (osoba praworęczna): 8%
• Uraz barku lewego z uszkodzeniem obrąbków stawowych, przewlekły zespół bólowy i dalsze ograniczenie ruchomości barku z miernym zanikiem mięśni: 10%

Uwagi: Rokowanie na przyszłość było dobre – dalsze powikłania prawdopodobnie nie nastąpią.

Zasądzono: 35.000 zł

Sprawa III – 26.000 zł

Wyrok: Sąd Rejonowy w Nysie, sygn. akt I C 411/14 (2015)

Stan faktyczny: Poszkodowana doznała:

• Wieloodłamowego złamania obojczyka prawego z przemieszczeniem
• Stłuczenia klatki piersiowej
• Stłuczenia prawego podudzia

W dniu 17 sierpnia 2013 r. zastosowano leczenie operacyjne – otwarta repozycja i zespolenie śródszpikowe obojczyka prawego grotem K. i pętlą vikrylową. Hospitalizacja trwała tydzień.

Pojawiły się powikłania – przemieszczenie odłamów obojczyka. Poszkodowana zdecydowała się na drugą operację (13-14 września 2013 r.) w prywatnym szpitalu, za którą zapłaciła około 8.000 zł. Rozpoznano:

• Wtórnie przemieszczone złamanie wielofragmentowe obojczyka
• Niestabilność stawu ramiennego
• Radikulopatię szyjną prawostronną C4-C6
• Zastarzałe uszkodzenie odstawowe niepełnej grubości
• Uszkodzenie obrąbka tylnego i troczka

Usunięto drut K., dokonano otwartej repozycji złamania, ustabilizowano płytą oraz podano koncentraty czynników wzrostu w miejsce złamania. Po operacji odbywała rehabilitację.

Uszczerbek: 12% (ortopedia)

Dodatkowe okoliczności:

• Przez 10 tygodni wymagała opieki osób trzecich (3 godziny dziennie)
• Ból o umiarkowanym natężeniu wymagał typowych leków przeciwbólowych
• Okresowa niezdolność do wykonywania codziennych czynności
• Poszkodowana ma obecnie 8 śrub w ramieniu
• Zaburzone czucie w miejscu zabiegów
• Ręka nie odzyskała pełnej sprawności
• Nadal cierpi na bóle karku i głowy
• Miewa problemy ze snem z przyczyn lękowych
• Przez kilka miesięcy nie mogła jeździć samochodem

Zasądzono: 26.000 zł (łącznie z wcześniej wypłaconymi 10.000 zł)

Sprawa IV – 19.000 zł (wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu)

Wyrok: Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział II Cywilny Odwoławczy, sygn. akt II C 35/15 (2020)

Stan faktyczny: Poszkodowany jechał motorowerem po drodze gminnej, w której była wyrwa. Wjechał w nią przednim kołem, przewrócił się wraz z motorowerem i uderzył w kamień.

Doznał:

• Złamania obojczyka prawego z przemieszczeniem
• Złamania żebra VIII po stronie prawej

Obojczyk unieruchomiono gipsowym opatrunkiem „ósemkowym” przez 2 tygodnie, następnie przez 4 tygodnie stosowano ortezę na prawy bark (nosił ją w dzień i w nocy do końca sierpnia 2014 r.).

Uszczerbek: 5% (tylko obojczyk – złamanie żebra nie spowodowało trwałego uszczerbku)

Dodatkowe okoliczności:

• Przez 6 tygodni po wypadku wymagał opieki osób trzecich przez 1 godzinę dziennie
• Gdy miał założony gips, nie mógł używać żadnej kończyny górnej – żona pomagała mu się myć
• Dolegliwości bólowe według skali VAS (0-10):
  • Przez 7 dni: ból o średnim natężeniu 6 punktów
  • Przez 3 tygodnie: ból o średnim natężeniu 4 punkty
  • Przez kolejne 3 tygodnie: ból o małym natężeniu 2 punkty
• Zażywał leki przeciwbólowe
• Musiał zrezygnować z planowanych wczasów w 2014 r.
• Do dzisiaj przy zmianie pogody odczuwa ból barku
• W grudniu 2018 r. otrzymał skierowanie na zabieg operacyjny barku, ale nie poddał się zabiegowi (brak gwarancji poprawy, konieczność zaprzestania pracy)

Uwagi sądu:

• Sąd wziął pod uwagę trwały uszczerbek na zdrowiu (nie długotrwały)
• Uwzględniono również złamanie żebra VIII, mimo że nie spowodowało ono trwałego uszczerbku – wiązało się z bólem i stresem
• Kwota 19.000 zł uznana za odpowiednią, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności
• Sąd oddalił zarzut przyczynienia się poszkodowanego do wypadku

Zasądzono: 19.000 zł + 197 zł odszkodowania za uszkodzony motorower

FAQ – Najczęściej zadawane pytania

1. Czy mogę otrzymać zadośćuczynienie, jeśli obojczyk zrósł się bez operacji?
Tak. Nawet jeśli nie było konieczne leczenie operacyjne, złamanie obojczyka stanowi podstawę do zadośćuczynienia. Ważne jest, czy występują dolegliwości bólowe, ograniczenia ruchomości czy deformacja kosmetyczna.

2. Ile wynosi minimalne zadośćuczynienie za złamanie obojczyka?
Nie ma ustawowego minimum. W praktyce zadośćuczynienie za proste złamanie obojczyka bez powikłań może wynosić 15.000–20.000 zł. W przypadku powikłań, operacji czy trwałych dolegliwości – kwota może sięgać 40.000–50.000 zł lub więcej.

3. Czy zadośćuczynienie za złamanie obojczyka jest opodatkowane?
Nie. Zadośćuczynienie za krzywdę niemajątkową nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

4. Jak długo mam czas na dochodzenie zadośćuczynienia?
Roszczenia z tytułu czynu niedozwolonego (np. wypadek komunikacyjny) przedawniają się po upływie 20 lat od dnia zdarzenia, gdyż zwykle sa także przestęstwem.

5. Czy mogę dochodzić zadośćuczynienia, jeśli sprawca nie miał ubezpieczenia OC?
Tak. W takim przypadku można dochodzić odszkodowania z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG), który wypłaca świadczenia w sytuacjach, gdy sprawca nie miał obowiązkowego ubezpieczenia.

6. Ile kosztuje prawnik od odszkodowań?
Koszty zależą od skomplikowania sprawy. W kancelarii często pracujemy na zasadzie „success fee” – wynagrodzenie pobierane jest w przypadku wygranej sprawy, jako procent od uzyskanego zadośćuczynienia. Warto skontaktować się z prawnikiem już na etapie negocjacji z ubezpieczycielem.

7. Czy ubezpieczyciel może odmówić wypłaty zadośćuczynienia?
Ubezpieczyciel może kwestionować wysokość zadośćuczynienia lub okoliczności wypadku. Często pierwsza propozycja ubezpieczyciela jest zaniżona. Jeśli odmówi wypłaty lub zaproponuje zbyt niską kwotę, warto skonsultować się z prawnikiem.

8. Czy muszę mieć orzeczony uszczerbek przez biegłego sądowego?
W postępowaniu sądowym sąd zazwyczaj powołuje biegłego ortopedę, który ocenia uszczerbek na zdrowiu. Przed procesem warto uzyskać dokumentację medyczną potwierdzającą przebieg leczenia i skutki urazu.

Podsumowanie

Złamanie obojczyka to poważny uraz, który może mieć długotrwałe konsekwencje dla zdrowia i codziennego funkcjonowania. Wysokość zadośćuczynienia zależy od wielu czynników – od charakteru złamania, przez przebieg leczenia, po wpływ urazu na życie zawodowe i prywatne poszkodowanego.

Z praktyki kancelarii wynika, że ubezpieczyciele często proponują kwoty znacznie zaniżone w stosunku do rzeczywistej krzywdy. Warto zatem skonsultować swoją sprawę z prawnikiem specjalizującym się w odszkodowaniach, aby uzyskać należne świadczenie.

Jeśli doznałeś złamania obojczyka w wypadku komunikacyjnym lub innym zdarzeniu, w którym winę ponosi osoba trzecia – masz prawo do zadośćuczynienia. Nie akceptuj pierwszej propozycji ubezpieczyciela bez konsultacji z profesjonalistą.

---

Źródła:

• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 z późn. zm.), art. 444, 445, 448
• Obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu
• Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa, sygn. akt II C 169/10 (2016)
• Wyrok Sądu Rejonowego w Oławie, sygn. akt VI C 50/13 (2014)
• Wyrok Sądu Rejonowego w Nysie, sygn. akt I C 411/14 (2015)
• Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu, Wydział II Cywilny Odwoławczy (2020)

Disclaimer: Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Każda sprawa odszkodowawcza wymaga indywidualnej analizy, dlatego zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.

Zapraszam do Kancelarii Prawnej Kowalak Jędrzejewska Konrady i Partnerzy:
Radca Prawny Bartosz Kowalak
ul. Mickiewicza 18a/3, 60-834 Poznań
Tel.: +48 795 777 519
E-mail: kancelaria@prawnikpoznanski.pl
www: https://prawnikpoznanski.plRetry