Spis treści

1. Czym jest opinia biegłego w sprawie odszkodowawczej?
2. Prawdziwa teza dowodowa – punkt po punkcie
3. Co to znaczy dla Ciebie jako poszkodowanego?
4. Moje praktyczne rady przed badaniem przez biegłego
5. Najczęstsze pytania o opinię biegłego

Czym jest opinia biegłego w sprawie odszkodowawczej?

Z mojego doświadczenia wiem, że opinia biegłego to absolutnie kluczowy element każdej sprawy o odszkodowanie za smagnięcie biczem. To dokument, który często przesądza o wysokości przyznanego zadośćuczynienia. Sąd, który nie jest lekarzem, potrzebuje eksperta, który odpowie na pytania medyczne dotyczące Twoich obrażeń.

W sprawach o uraz biczowy (medycznie: dystorsja kręgosłupa szyjnego, potocznie: whiplash) sąd zazwyczaj powołuje biegłego neurologa i ortopedę. Dlaczego obu? Bo smagnięcie biczem to kompleksowy uraz – dotyczy zarówno kręgosłupa (ortopeda), jak i układu nerwowego (neurolog).

Prawdziwa teza dowodowa – punkt po punkcie

Pozwólcie, że pokażę Wam autentyczne postanowienie z jednej z moich spraw. Oczywiście dane osobowe zostały zanonimizowane, ale struktura i pytania są rzeczywiste. To sprawa z 2017 roku, która trafiła do Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce.

Oto teza, jaką sformułował sąd:

POSTANOWIENIE z dnia 6 grudnia 2017r.

Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu postanawia przeprowadzić dowód z opinii biegłego z dziedziny neurologii i ortopedii na okoliczność ustalenia:

Punkt 1: Jakich obrażeń doznał powód podczas wypadku?

To podstawowe pytanie. Biegły musi ustalić, co właściwie Ci się stało w wypadku z 9 maja 2016 roku. W przypadku smagnięcia biczem typowe obrażenia to:

• Naciągnięcie więzadeł kręgosłupa szyjnego
• Uszkodzenie dysków międzykręgowych
• Ucisk na korzenie nerwowe
• Uraz mięśni szyi i karku

Punkt 2: Określenie charakteru i wysokości uszczerbku na zdrowiu

To jest serce sprawy. Biegły ma określić:

• Charakter uszczerbku: czy jest trwały (zostaje na zawsze), długotrwały (potrwa długo, ale może się cofnąć) czy krótkotrwały
• Wysokość uszczerbku: wyrażona w procentach, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej

Z mojego doświadczenia wiem, że w sprawach o smagnięcie biczem uszczerbek zazwyczaj wynosi od 1% do 10%, w zależności od nasilenia objawów. Jednak każda sprawa jest inna – widziałem przypadki, gdzie u młodego człowieka po pozornie „niewielkim” wypadku rozwinęły się przewlekłe bóle karku i zawroty głowy, co dało wyższy uszczerbek.

Punkt 3: Czas i natężenie dolegliwości bólowych

Biegły ma ocenić:

• Jak długo bolało?
• Jak bardzo bolało? (lekkie, umiarkowane, silne)
• Jak to wpłynęło na Twoje życie codzienne?

To kluczowe dla ustalenia zadośćuczynienia. Sądy przyznają wyższe kwoty, gdy dowód udowodni, że przez długi czas cierpiałeś na silne bóle, które ograniczały Twoje funkcjonowanie.

Punkt 4: Czas leczenia i obecny stan zdrowia

Biegły sprawdza:

• Ile trwało leczenie?
• Czy leczenie się zakończyło?
• Czy są jeszcze obecne skutki wypadku?

Często spotkałem się z sytuacją, gdzie ubezpieczyciel twierdził, że „leczenie się zakończyło po 3 miesiącach”, a w rzeczywistości klient nadal chodził na rehabilitację i brał leki przeciwbólowe.

Punkt 5: Choroby i czynniki samoistne sprzed wypadku

To jest punkt, którego ubezpieczyciele bardzo pilnują. Biegły ma ustalić:

• Czy przed wypadkiem miałeś zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa?
• Czy te zmiany powodowały dolegliwości?
• Czy wymagały leczenia?

Uwaga! To nie znaczy, że jeśli miałeś artrozę kręgosłupa przed wypadkiem, to nie dostaniesz odszkodowania. Zgodnie z art. 361 § 1 KC, sprawca odpowiada tylko za normalne następstwa działania, z którego szkoda wynikła. Jeśli wypadek pogorszył Twój stan zdrowia lub uruchomił wcześniej „uśpione” dolegliwości, nadal należy Ci się odszkodowanie.

Z praktyki wiem, że kluczowe jest tu pytanie: Czy przed wypadkiem te zmiany zwyrodnieniowe powodowały dolegliwości i wymagały leczenia? Jeśli nie – to wypadek jest przyczyną Twoich obecnych problemów.

Punkt 6: Wcześniejsze wypadki

W tym przypadku powód miał wcześniejszy wypadek w styczniu 2016 roku (4 miesiące przed głównym wypadkiem). Biegły ma ustalić:

• Jakie były obrażenia w tym wcześniejszym wypadku?
• Czy mają wpływ na obecne dolegliwości?

To ważne, bo ubezpieczyciel może próbować argumentować, że Twoje dolegliwości wynikają z wcześniejszego zdarzenia, nie z tego, za które odpowiada. Jednak biegły musi to jasno udowodnić.

Co to znaczy dla Ciebie jako poszkodowanego?

Mówiąc wprost: każdy punkt tej tezy to potencjalne pole bitwy z ubezpieczycielem. Jeśli biegły odpowie na pytania korzystnie dla Ciebie, Twoje szanse na wysokie odszkodowanie rosną. Jeśli niekorzystnie – ubezpieczyciel będzie używał opinii jak broni.

Co ciekawe, zauważyłem, że sądy w Poznaniu formułują bardzo szczegółowe tezy – i to jest dobrze! Im więcej pytań, tym mniej miejsca na domysły i tym trudniej ubezpieczycielowi podważyć opinię.

Moje praktyczne rady przed badaniem przez biegłego

Rada 1: Przygotuj się do badania

• Weź ze sobą całą dokumentację medyczną od wypadku
• Przygotuj listę dolegliwości (nawet tych, które wydają się drobne)
• Notuj wszystkie wizyty lekarskie i rehabilitacyjne

Rada 2: Bądź szczery z biegłym

Nie wyolbrzymiaj, ale też nie bagatelizuj. Jeśli nadal boli – powiedz. Jeśli jest lepiej niż było – też powiedz. Biegli są doświadczeni i wyczują przesadę.

Rada 3: Mów konkretnie

Zamiast „strasznie bolało”, powiedz: „Przez 6 miesięcy co rano budziłem się z bólem karku, który uniemożliwiał mi obrót głowy w lewo. Brałem Ketonal codziennie.”

Rada 4: Nie ukrywaj wcześniejszych problemów zdrowotnych

Biegły i tak je wykryje. Lepiej powiedzieć: „Tak, miałem zmiany zwyrodnieniowe, ale przed wypadkiem nie miałem żadnych dolegliwości i nie leczyłem się.”

Czego unikać?

• Nie udawaj: Biegli widzieli setki pacjentów i wyczują nieszczerość
• Nie bój się: To nie jest przesłuchanie, biegły chce ustalić prawdę
• Nie rezygnuj z adwokata/radcy: Możemy Ci pomóc przygotować się do badania

Podsumowanie z refleksją

Po latach pracy w sprawach odszkodowawczych mogę powiedzieć jedno: opinia biegłego to nie wyrok, ale jej wpływ na ostateczną wysokość odszkodowania jest ogromny. Dlatego warto traktować badanie przez biegłego poważnie i przygotować się do niego jak najlepiej.

Pamiętajcie – biegły nie jest po stronie ubezpieczyciela ani po Waszej stronie. On ma być po stronie prawdy medycznej. A jeśli opinia będzie rzetelna i szczegółowa, sąd będzie miał solidną podstawę do przyznania sprawiedliwego odszkodowania.

A Wy? Byliście kiedyś badani przez biegłego? Jakie macie doświadczenia? Dajcie znać w komentarzach!

---

FAQ – Najczęstsze pytania o opinię biegłego

1. Czy mogę mieć swojego biegłego w sprawie?

Nie możesz „mieć swojego” biegłego powołanego przez sąd – to sąd wybiera eksperta z listy biegłych sądowych. Jednak możesz:

• Złożyć wniosek o powołanie konkretnego biegłego z listy (sąd nie musi się zgodzić)
• Dołączyć do akt prywatną opinię medyczną jako dowód (ale nie zastąpi ona opinii sądowej)

2. Ile kosztuje opinia biegłego?

Zazwyczaj od 1500 do 2000 zł. Kosztami na początku obciąża się powoda (Ciebie), ale jeśli wygrasz sprawę, ubezpieczyciel zwróci Ci te koszty. W przypadku zwolnienia od kosztów sądowych, możesz być zwolniony z zaliczki na biegłego.

3. Jak długo trzeba czekać na opinię?

To zależy od obłożenia biegłego. Zazwyczaj od 3 do 6 miesięcy. Jeśli biegły się spóźnia, można złożyć do sądu wniosek o wyznaczenie nowego terminu lub powołanie innego biegłego.

4. Co jeśli nie zgadzam się z opinią biegłego?

Masz prawo złożyć zastrzeżenia do opinii i wnioskować o:

• Opinię uzupełniającą (od tego samego biegłego)
• Opinię nowego biegłego
• Opinię instytutu naukowego

Z praktyki wiem, że najskuteczniejsze są merytoryczne zastrzeżenia – np. „Biegły pominął badanie RTG z dnia X, które pokazuje uszkodzenie dysku C5-C6”.

5. Czy muszę się stawić na badanie przez biegłego?

Tak, to Twój obowiązek procesowy. Jeśli się nie stawisz bez usprawiedliwienia, sąd może uznać, że nie ma podstaw do przyznania Ci odszkodowania. Jednak jeśli masz ważny powód (np. choroba), poinformuj sąd i biegłego wcześniej – badanie zostanie przełożone.

6. Co biegły może sprawdzić podczas badania?

W przypadku urazu biczowego biegły zazwyczaj:

• Przeprowadza wywiad (pyta o wypadek, dolegliwości, leczenie)
• Bada zakres ruchomości szyi
• Sprawdza siłę mięśniową i czucie
• Analizuje dokumentację medyczną (RTG, MRI, wyniki badań)
• Ocenia Twój aktualny stan zdrowia

---

Bartosz Kowalak – radca prawny, wspólnik w KOWALAK JĘDRZEJEWSKA KONRADY I PARTNERZY ADWOKACI I RADCOWIE PRAWNI. Od lat zajmuję się prawem odszkodowawczym z pasją. Więcej o mojej praktyce znajdziecie na www.prawnikpoznanski.pl oraz www.prawospadkowepoznan.pl.

Masz pytanie lub chcesz podzielić się swoją historią? Zostaw komentarz lub napisz: kancelaria@prawnikpoznanski.pl

---

Źródła:

• Postanowienie Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 6 grudnia 2017 r. (dane zanonimizowane)
• Art. 361 § 1 Kodeksu cywilnego (zasada adekwatnego związku przyczynowego)
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu