Ugoda pozasądowa w toku procesu z ubezpieczycielem nie stanowi podstawy do zwrotu połowy opłaty od pozwu.

640px-Chief_Justice's_Chambers,_Old_Supreme_Court_Building,_Singapore_-_20080729Wpis może nie mający bezpośredniego związku z prawem odszkodowań, ale ostatnimi czasy dość często zdarzało mi się zawierać ugody w trakcie procesu z ubezpieczycielem. Przy czym ugoda ta była zawierana jeszcze przed pierwszym terminem rozprawy.

Co w tym takiego specyficznego?

Otóż jakiś czas temu Ustawodawca premiując konsensualny finał rozwiązywania sporów wprowadził do ustawy regulującej kwestię kosztów sądowych następujący przepis:

Art. 79
1. Sąd z urzędu zwraca stronie:
1) całą uiszczoną opłatę od:
a) pisma zwróconego wskutek braków formalnych,
b) pisma odrzuconego lub cofniętego, jeżeli odrzucenie lub cofnięcie nastąpiło przed wysłaniem odpisu pisma innym stronom, a w braku takich stron – przed wysłaniem zawiadomienia o terminie posiedzenia,
c) zażalenia na postanowienie w przedmiocie ukarania grzywną albo aresztem, zamiany grzywny na areszt albo w przedmiocie przymusowego sprowadzenia, jeżeli zażalenie zostało uwzględnione w całości,
d) zażalenia na postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia biegłemu lub tłumaczowi, jeżeli zażalenie zostało uwzględnione w całości,
e) apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej w razie uwzględnienia środka zaskarżenia z powodu oczywistego naruszenia prawa i stwierdzenia tego naruszenia przez sąd odwoławczy lub Sąd Najwyższy,
f) skargi na orzeczenie referendarza sądowego, jeżeli została uwzględniona w sprawie, w której postępowanie wszczęto z urzędu, a w pozostałych sprawach tylko w razie uwzględnienia skargi z powodu oczywistego naruszenia prawa i stwierdzenia tego naruszenia przez sąd,
g) skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w razie jej uwzględnienia,
h) pisma wszczynającego postępowanie w pierwszej instancji oraz zarzutów od nakazu zapłaty, jeżeli postępowanie zakończyło się zawarciem ugody przed rozpoczęciem rozprawy przed sądem pierwszej instancji;

Pkt h, który wyżej podkreśliłem pozwalał na interpretację, że w sytuacji gdy do zawarcia ugody między powodem a pozwanym ubezpieczycielem doszło jeszcze przed pierwszym terminem rozprawy, to Sąd powinien zwrócić cały uiszczony wpis.

I tak się rzeczywiście działo, choć niektóre Sądy stawały na odmiennym stanowisku, iż zwrot opłaty od pozwu należy się tylko wówczas, gdy do ugody dojdzie w wyniku zawarcia ugody przed mediatorem sądowym.

No cóż ten prawniczy węzeł gordysjki przeciął Sąd Najwyższy, który uznał, iż przepis nakazujący sądowi zwrócić stronie całą uiszczoną opłatę od pisma inicjującego proces lub od zarzutów od nakazu zapłaty, jeśli postępowanie zakończyło się zawarciem ugody przed rozpoczęciem rozprawy przed sądem I instancji, odnosi się wyłącznie do ugody sądowej oraz ugody zawartej przed mediatorem.

W Uchwale Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2018 r., III CZP 88/17, Sąd wskazał:

Przepis art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst: Dz.U. z 2018 r., poz. 300) dotyczy wyłącznie ugody sądowej oraz ugody zawartej przed mediatorem.

Sąd Najwyższy uznał, iż intencją Ustawodawcy było ograniczenie instytucji zwrotu całej opłaty od pozwu tylko do sytuacji zawarcia ugód procesowych- w toku postępowania sądowego i zawieranych przed sędziom lub mediatorem.

No cóż trzeba zatem tę okoliczność przy rozważaniu warunków ugody z zakładem ubezpieczeń wziąć pod uwagę.