Wydając wyrok w sprawie o odszkodowanie Sąd zasądza na rzecz osoby pokrzywdzonej kwotę tytułem zadośćuczynienia, odszkodowania, która to kwotę powiększa o odsetki za opóznienie w płatności tych kwot.
Obok zasądzanej kwoty tytułem odszkodowania zasądza również zwrot kosztów procesu: opłata od pozwu, zaliczki na bieglych, koszty zastępstwa procesowego.
Pytanie jaki ostatnio usłyszałem od poszkodowanego, to czy od tak zasądzonych kosztów należą się powodowi także odsetki?
Odpowiedź na to pytanie niestety musi być negatywna. Generalnie podstawą żądania odsetek stanowi
art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że w wypadku, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Wydawać by się mogło, iż również opóźnienie w zapłacie kosztów sądowych wiąże się z powstaniem po stronie dłużnika obowiązku zapłaty odsetek ustawowych.
Innego zdania był jednak Sąd Najwyży, który w wyroku z dnia 31 stycznia 1996 r. w sprawie o sygnaturze akt : III CZP 1/96, opublikowanej w OSNC 1996/4 poz. 57 wskazał, iż: „artykuł 481 § 1 Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do zobowiązań pieniężnych z prawomocnego rozstrzygnięcia o kosztach procesu cywilnego.”
Sąd Najwyższy podkreślił, że instytucja kosztów procesu, aczkolwiek związana jest ściśle z rozpoznawaniem sporów cywilnych, to jest jednak instytucją, której kształt i zasady regulowane są przez przepisy kodeksu postępowania cywilnego, tj. przez przepisy procesowe. Tym samym wykluczona jest możliwość uwzględnienia żądania wierzyciela, by zasądzić na jego rzecz odsetki ustawowe w związku z opóźnieniem się dłużnika z zapłatą kosztów procesu. Uznać zatem należy, że i orzeczenie o kosztach procesu w ramach danej sprawy jest ostateczne, i to bez względu na to, czy po jego uprawomocnieniu pojawiła się nowa okoliczność, iż dłużnik dopuszcza się wspomnianego opóźnienia w realizacji tego orzeczenia. Poza tym, jeżeliby ustawodawca w omawianej sytuacji zamierzał nałożyć na dłużnika obowiązek płacenia odsetek, musiałby dać temu stosowny wyraz, czego jednak zaniechał.