Czy uszkodzenie pojazdu z uwagi na niedomknięcie drzwi można kwalifikować jako rażące niedbalstwo uzasadniające odmowę wypłaty odszkodowania?

Taka sytuacja faktyczna z praktyki mojej Kancelarii: Klientka zapinając fotela samochodowy dziecka nie domknęła drzwi pasażera. Następnie cofając autem uderzyła otwartymi drzwiami o słupek ogrodzenia. W wyniku uderzenia doszło do wgniecenia drzwi i uszkodzenia lakieru. Szkoda wyceniona na około 8 tyś złotych i zgłoszona ubezpieczycielowi.

Ten natomiast wydaną decyzją odmówił wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia autocasco mojej mandantki. Decyzja odmowna została uzasadniona lakonicznie, że szkoda powstała umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa w związku ruchem pojazdu, w którym nie zamknięto drzwi.

Faktycznie art. 827 Kodeksu cywilnego daje takie uprawnienie:

§ 1. Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający wyrządził szkodę umyślnie; w razie rażącego niedbalstwa odszkodowanie nie należy się, chyba że umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej lub zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach względom słuszności.

Czy zatem każda nieuwaga i zwykłe gapiostwo można kwalifikować jako mające charakter rażącego niedbalstwa, a w konsekwencji uprawnienia ubezpieczyciela do odmowy zapłaty odszkodowania.

Moim zdaniem w tej konkretnej sytuacji nie sposób było mówić o takim nagannym zachowaniu kierującej.

W wniesionym odwołaniu od decyzji odmownej wskazałem, iż nie zostało skonkretyzowane ani zachowanie, które miałoby być rażącym niedbalstwem ani kto miałby się dopuścić takiego zachowania. Tymczasem okoliczności powstania szkody nie tylko nie pozwalają przypisać kierowcy jakiejkolwiek formy winy, a na pewno wykluczają niedbalstwo (tym bardziej rażące niedbalstwo).

Szkoda powstała przy wjeżdżaniu pojazdem z terenu posesji. Po zapięciu dziecka w fotelu kierowca zbyt lekko zamknął drzwi od samochodu, że te pozostały niedomknięte. Nieszczęśliwie, wychylenie drzwi było na tyle znikome, że kierowca (poszkodowana) nie była w stanie tej nieprawidłowości zauważyć; tym bardziej, że była już noc i ciemno.

W tym miejscu należy przypomnieć stanowisko Sądu Najwyższego w przedmiotowej kwestii. Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 29 stycznia 2009 r. (V CSK 291/08): Wynikające z postanowień o.w.u. AC ograniczenie odpowiedzialności ubezpieczyciela nie może być dalej idące, aniżeli przyznane mu normą imperatywną w odniesieniu do tego typu ubezpieczenia, a wynikającą z art. 827 § 2 k.c., w brzmieniu tego przepisu obowiązującym przed dniem 10 sierpnia 2007 r. Tym samym ocena rażącego niedbalstwa nie może odbiegać od tej, którą przyjmuje się w orzecznictwie. W tym samym wyroku Sąd Najwyższy wskazuje: „Rażące niedbalstwo” to coś więcej niż brak zachowania zwykłej staranności w działaniu (…). Wykładnia tego pojęcia powinna zatem uwzględniać kwalifikowaną postać braku zwykłej lub podwyższonej staranności w przewidywaniu skutków działania. Chodzi tu o takie zachowanie, które graniczy z umyślnością.

Jaśniej charakter rażącego niedbalstwa określa Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 stycznia 2006 r. (V CSK 90/05): Rażące niedbalstwo ubezpieczającego zachodzi tylko wtedy, gdy stopień naganności postępowania drastycznie odbiega od modelu właściwego w danych warunkach zachowania się dłużnika. Brak zaś stwierdzenia tak ujętej winy oznacza, że ubezpieczający, nawet jeśli dopuścił się określonego zaniedbania w sposób zawiniony, jest uprawniony – a zakład ubezpieczeń zobowiązany – do odszkodowania.

O tym, jak należy oceniać rażące niedbalstwo w konkretnej sprawie poucza Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 maja 2005 r. (III CK 522/04): By ocenić, czy dopuszczono się rażącego niedbalstwa, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy określone zachowanie może być oceniane jako zwykłe niedbalstwo w rozumieniu art. 355 § 1 k.c. Dopiero przesądzenie tej kwestii czyni aktualnym dokonywanie oceny, czy niedbalstwo to oceniać można jako rażące.

Podsumowując twierdziłem, iż trudno w niniejszej sprawie doszukać się u poszkodowanego jakiegokolwiek przejawu drastyczności w swym zachowaniu. Na pewno takim zachowaniem nie jest niezauważenie przez nią niedomkniętych drzwi.

No cóż z naszą argumentacją ubezpieczyciel się nie zgodził i podtrzymał odmowę. Jednakże wezwany na pomoc Sąd Rejonowy w Poznaniu nie miał tu żadnych wątpliwości i należne odszkodowanie zasądził.

Mam nadzieję, iż moja praca w jakikolwiek sposób pomogła w twojej sprawie odszkodowawczej, czy w ocenie twoich szans na uzyskanie należytego zadośćuczynienia od zakładu ubezpieczeń. Jeżeli tak, to się cieszę. Możesz zostawić komentarz lub poszperać po blogu w poszukiwaniu innych tematów związanych z dochodzeniem odszkodowań. Jeżeli nie czujesz się na siłach by prowadzić samemu spor z ubezpieczalniom zapraszam do kontaktu z moją osobą.

Z wyrazami szacunku

Bartosz Kowalak

Kancelaria Prawna

795777519

ul. Mickiewicza 18a/3 Poznań

www.prawnikpoznanski.pl

Autor: bartoszkowalak

Nazywam się Bartosz Kowalak i jestem prawnikiem, radcą prawnym, do tego jeszcze wspólnikiem w Kowalak Jędrzejewska i Partnerzy Kancelaria Prawna w Poznaniu. Kilka informacji więcej można znaleźć na naszej stronie http://www.prawnikpoznanski.pl. W zasadzie od początku kariery zawodowej miałem i nadal mam do czynienia z sprawami związanymi z dochodzeniem odszkodowań, czy to za wypadki drogowe, czy inne zdarzenia powodujące, iż u jednej osoby z winy drugiej dochodzi do powstania szkody na osobie lub w majątku. W skrócie można by więc napisać, iż obracam się w dziedzinie, która można by dla potrzeb niniejszego bloga nazwać prawem odszkodowań. Prawem odszkodowań- a więc odpowiedzią na pytanie, kto, za co, komu i ile ma zapłacić, gdy zawinił. Temat ten w zasadzie sprawia mi satysfakcję zawodową, tak więc jest to dziedzina prawa,z która lubię się mierzyć. Dlatego też postanowiłem także poza polem działania jakim jest sądowa wokanda spróbować moich sił także poprzez to medium jakim jest niniejszy blog. Chciałbym tutaj pisać o ciekawych rzeczach, często ciekawostkach, związanych z odszkodowaniami. Podzielić się moimi przemyśleniami czy też może udzielić jakieś rady. Drugą gałęzią, której poswięcam sporo uwagi sa sprawy spadkowe: Tak poza tematem bloga zapraszam do zapoznania się z oferta prowadzenia spraw spadkowych. Tak się złożyło, iż poza odszkodowaniami jest to druga gałąź prawa, którą się zajmuję: https://prawospadkowepoznan.pl/ Zobacz wszystkie wpisy opublikowane przez bartoszkowalak